«مصداق نفوذ»؛ اپیزود جدید فیلم «زامبی‌ها» – میثم ناهید
«مصداق نفوذ»؛ اپیزود جدید فیلم «زامبی‌ها»
«زامبی‌ها» موجودات وحشی، بی‌هویت و خون‌خواری هستند که ذره‌ای از ویژگی‌ها، قانونمندی‌ها و رفتار انسانی در آن‌ها وجود ندارد. اصلاً علت وجودی‌شان این است که هر عنصر انسانی در آن‌ها نه‌تنها از بین رفته، بلکه درست برعکس، تبدیل به عنصر غیرانسانی، وحشی و خون‌خوار شده است. موضوع وقتی هیجان‌انگیزتر می‌شود که بدانیم زامبی‌ها افرادی بودند که براثر برخورد با یک زامبی، یک‌باره تمامی هویت و موجودیت انسانی‌شان دچار دگردیسی شده و خود تبدیل به یک زامبی شده‌اند.
«زامبی‌ها» موضوع چندین داستان و فیلم‌های سینمایی با ژانر ترسناک هستند که نخستین‌بار در فیلم «شب مردگان زنده»، اثر «جورج ا.رومرو» بر روی پرده سینما رفت. از آن زمان در دنیای سینما چندین فیلم و اپیزود مختلف از «زامبی‌ها» خلق شد.
تا چندی پیش گمان می‌کردم فیلم «خشم مردگان» (۲۰۱۵)، با کارگردانی فرانسیسکو پیکون، از بهترین فیلم‌های ساخته‌شده از زامبی‌ها است و دیگر اپیزودی جدید از فیلم زامبی، روی دست این فیلم بلند نخواهد شد. اما به‌تازگی متوجه اشتباهم شدم. چراکه کارگردانی دیگر نسخه‌ای بی‌نظیر از «زامبی» ارائه داده که نسخه‌های دیگر ازنظر پرداختن به ماهیت زامبی‌ها، قابل قیاس با آن نیستند. این کارگردان شخصیتی حقوقی دارد بنام «وزارت اطلاعات» نظام ولایت و نسخه فیلم زامبی او با نام «مصداق نفوذ» با ایفای نقش اول مرد توسط یک نرینه زامبی به نام «ایرج مصداقی» بر روی پرده سینمای برون‌مرزی نظام، اکران شده است.
«زامبی مصداقی» گویا قبلاً آدم بوده. اما دست برقضا در سال ۶۰ در زندان تنش به یکی از بزرگان زامبی به نام اسدالله لاجوردی می‌خورد و با سرعتی شگفت تبدیل به یک زامبی ولایت‌مدار می‌شود؛ «زامبی لاجوردی» به او مأموریت نفوذ می‌دهد و این «تازه زامبی شده ولایی»، از همان زندان با شغل شریف نفوذی، بسیار چفت می‌شود. این موجود آن‌قدر وحشی و خون‌خوار می‌شود که «سر زامبی» نظام، حیفش می‌آید از او استفاده‌ای بهینه‌تر نکند؛ اینجاست که «زامبی مصداقی» راهی فرنگ شده تا مأموریت نفوذ خود را با نزدیک شدن به اعضا و هواداران دشمن زامبی‌ها، و تلاش برای تبدیل آن‌ها به زامبی، انجام دهد.
یکی از شاهکارها (یا شیخ‌کارها) ی کارگردان فیلم «مصداق نفوذ» نحوه تروکاژ (حقه‌های سینمایی) در این فیلم است. طوری که در یک پارادوکس «زامبی مصداقی» را فوکول-کراوات زده و مقابل دوربین‌ها فرستاده تا انواع حرف‌ها را درباره دشمن زامبی‌ها بزند. درباره منابع مالی آن‌ها بگوید «تمام این پول‌ها را عربستان به آن‌ها (مجاهدین) می‌دهد» (۱۸ شهریور ۹۳)؛ و چندی بعد هم گویا ادعای دریافت پول توسط مجاهدین از دیگران یادش رفته، مدعی پرداخت «۸۰۰ هزار یورو باج» توسط مجاهدین «برای جلب حمایت نمایندگان اسپانیایی» شود و اینکه «این سقوط این فرقه» است (۳ بهمن ۹۷)، بنابراین بزرگ زامبی نظام (زامبی خامنه) نگران نباشد! وقتی گردهمایی‌های عظیم دشمن زامبی‌ها را تلویزیون‌های بین‌المللی پخش و خبرگزاری‌ها مخابره می‌کنند و از شرکت ۱۰۰ هزار نفر صحبت می‌کنند، زامبی مصداقی ادعا می‌کند: «از اساس جعل است!» (۱۴ تیر ۹۶)؛ یا برای خوشامد ولایت زامبی‌ها مدعی می‌شود دشمن آن‌ها «یک سازمان پلید است، یک فرقه پلید است» (۱۵ فروردین ۹۷)؛ و وقتی هم دشمن زامبی‌ها کلان برنامه نابودگر آن‌ها را افشا می‌کند، «زامبی مصداقی» هم به اندازه سایر زامبی‌های ولایت می‌سوزد که «زمانی که مجاهدین افشاگری نطنز را کردند مشخص بود که این (اطلاعات) توسط اسرائیل به آن‌ها رسیده!» (۱۲ اردیبهشت ۹۷).
کارگردان ولایی در آخرین صحنه‌های فیلم «مصداق نفوذ»، با شات‌های پشت سر هم و استفاده از تکنیک آتالوناژ صحنه‌های مهیج کلان‌ضربه دیگر دشمن زامبی‌ها در دادگاه آنتورپ بلژیک به نظام زامبی‌پرور را بازسازی کرده و با زبردستی نشان داده که این کلان‌ضربه چگونه برای «زامبی مصداقی» هم بسیار گران آمده است؛ کارگردان با فوق کلوزآپ از چهره «زامبی مصداقی» ترس او از اینکه دیده چگونه ۳ زامبی دیگر نفوذی نظام گیرافتادند را به تصویر کشیده است. کارگردان با موفقیت نسبی توانسته علت وحشت «زامبی مصداقی» را نشان دهد که ناشی از این است که می‌داند «این رویه مجاهدین است که وقتی دستاوردی دارند، آن را به تبدیل به سکویی برای ضربات و توطئه‌های بعدی به نظام می‌کنند» (خبرگزاری دانشجو-متعلق به سپاه-۲۱ بهمن ۹۹) و خطرناک‌تر اینکه «هم‌اکنون گزارش‌هایی هست درباره اقدامات خطرناک بعدی مجاهدین برای اقدامی مشابه علیه سایر دیپلمات‌های ایران و مرتبطین جمهوری اسلامی که در خارج کشور، محسوس و نامحسوس در حال خدمت به نظام هستند» (همان منبع)؛ کارگردان فیلم در اینجا دستپاچگی و هول شدن «زامبی مصداقی» را از آینده در انتظار خودش و سایر مرتبطین «محسوس و نامحسوس» ولایت زامبی‌ها نشان می‌دهد که مجبور شده برای فرار به جلو درباره ۳ زامبی نفوذی دستگیرشده مدعی می‌شود «۳ نفری که اینجا دستگیر شده‌اند مورد اعتمادترین افراد فرقه بوده‌اند!» (۲۲ بهمن ۹۹).
در سکانسی دیگر از فیلم «مصداق نفوذ» که در اوج صحنه‌های اکشن از آدم‌خواری، پاچه‌خواری و یقه‌درانی نفوذی حکومت زامبی‌ها در خارجه علیه دشمن آن‌ها را به تصویر کشیده، کارگردان یک شوک به بیننده وارد می‌کند. هنری که از هر کارگردانی برنمی‌آید. در این سکانس کارگردان نشان می‌دهد چطور در دعوای درونی حکومت زامبی‌ها، یک‌باره بخشی از زامبی‌ها در تقابل با بخشی دیگر، «زامبی مصداقی» و یک دوجین زامبی ماسک به چهره زده دیگر نظام را لو می‌دهند که «اینکه مجموعه آقای علوی (وزیر محترم اطلاعات) با کارهای شبانه‌روزی خود برخی توابین [مجاهدین] مانند سلطانی، خدابنده، عزتی، حسینی، یغمایی، کریمدادی، مصداقی، پورحسین و… را استخدام کرده، با انرژی‌گذاری کلان و البته تأمین مالی، توابین را به رویارویی روانی با خود [مجاهدین] می‌کشاند، بسیار عالیست؛ اما آیا کافیست؟» (سایت حوزوی مؤسسه رهیافتگان اسلام نبوی در ۹ خرداد ۹۹).
باید گفت در تمامی فیلم‌های پیشین و اپیزودهای ساخته‌شده از زامبی‌ها، هیچ کارگردانی نتوانسته این‌گونه با زبردستی عملکرد یک زامبی را به تصویر بکشد. البته ناگفته نماند کارگردان ولایی این اثر، جدای از آشنایی کامل با ماهیت سوژه اصلی فیلم (زامبی مصداقی)، از تجربه زامبی‌های دیگری مانند زامبی نادری، زامبی عفت و زامبی عاطفه اقبال، زامبی یغمایی، زامبی حنیف حیدرنژاد و یک دوجین زامبی وزارتی دیگر هم، بهره برده است.
بنابراین جا دارد آکادمی اسکار، جایزه بهترین آشکارسازی عملکرد زامبی‌ها در خون‌خواری و یقه‌درانی را به اپیزود «مصداق نفوذ» اهدا کند!
البته بهتر است آکادمی اسکار سریع‌تر اقدام کند؛ چراکه آن‌طور که نمودها و علائم نشان می‌دهد، حکومت زامبی‌ها دیری دیگر نمی‌پاید و با پادتن قیام و ضربات کیفی دشمن زامبی‌ها، همراه با تک‌تک زامبی‌هایش، ازجمله نقش اول اپیزود «مصداق نفوذ»، برای همیشه از صحنه حذف می‌شود.
میثم ناهید – ۲۶ بهمن ۹۹
این مطلب را با دیگران به اشتراک بگذارید